بررسی نقش رسانه های ماهواره ای صدای آمریکا و بی.بی.سی فارسی بر افکار عمومی مردم ایران در فاصله زمانی آذر 1387 تا اسفند 1388

تحقیق حاضر تلاش دارد با مرو ر مواضع دو کشور آمریکا و انگلیس در قبال ایران نشان دهد بی.بی.سی و صدای آمریکا که وابسته به دولت های خود هستند در ادامه مواضع و سیاست های مقامات آن دو کشور بوده و اقدامی است در جهت تاثیر بر افکار عمومی مردم ایران به ویژه در مقاطعی مانند انتخابات و آغاز به کار آن را باید موج جدیدی از «جنگ رسانه ای نرم» علیه ایران دانست. در این تحقیق برای شناسایی ابعاد مختلف عملیات روانی امریکا و انگلیس از طریق شبکه های ماهواره ای علیه جمهوری اسلامی ایران، در فاصله زمانی آذر 1387 تا اسفند 1388 (16 ماه) یعنی طی مدت زمان قبل و بعد از انتخابات ریاست جمهوری دهم تمامی مصاحبه ها، گزارشات، اخبار و تحلیل های دو شبکه بی.بی.سی و صدای آمریکا در 1351 صفحه به صورت مکتوب تهیه شده و سپس با استفاده از روش تحلیل محتوا، موضوعات و روشهای عملیات روانی دو شبکه فوق، مهمترین محورهای این شبکه ها پیرامون انتخابات، محورهای القایی جنگ رسانه ای آنها، شبهه های ایجاد شده، تکنیک های خبری و ... استخراج گردید. در این تحلیل نشان داده شد که این دو شبکه چگونه تاثیر منفی بر افکار عمومی مردم ایران داشته و تلاش داشتند تا بتوانند علاوه بر سیاه نمایی انتخابات، فضای جامعه را به سمت تنش سوق داده و باعث تحریک مردم برای اعتراضات خیابانی و بعضا اغتشاش شود. همچنین تلاش شده با بهره گیری از مبانی و ادبیات موضوع و یافته های پژوهش، راهکارهایی را برای مقابله با عملیات روانی آتی اینگونه شبکه ها و حوادث مشابه معرفی نماید. حوادث پس از انتخابات علاوه بر عملیات روانی این شبکه ها علل دیگری نیز دارد که برخی از آنها مهمتر و موثرتر از شبکه های ماهواره ای می باشند لکن این تحقیق صرفا تلاش دارد تا نقش این شبکه ها را بررسی و تحلیل نماید. علت های دیگری که می توان برای حوادث پس از انتخابات برشمرد «نارضایتی طیفی از جامعه نسبت به شرایط موجود کشور به ویژه در زمینه های اقتصادی»، «تحریک حامیان کاندیداهای دیگر توسط نامبزد پیروز انتخابات»، «نبود زمینه های لازم برای نشان دادن اعتراضات توسط مردم» و .... ذکر این نکته لازم است که تهیه محتوای دو شبکه ماهواره ای فوق به راحتی امکان پذیر نبود لکن از برخی بولتن های محرمانه ارگان های مختلف، سایت های اینترنتی دو شبکه فوق و یافته های مراکز تحقیقاتی رسانه ای مانند پژوهشگاه رسانه، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بهره برداری شد. از کارشناسان پژوهشگاه فوق نیز در «تکنیک تحلیل محتوا» برای پردازش داده ها و توصیف عینی منظم و کمی محتوای پیام ها کمک گرفته شد. نتایج تحلیل محتوا در فصل پنجم تحقیق آورده شده که مهمترین محورهای القایی این دو شبکه، شبه های ایجاد شده و سمت و سوی اخبار آن استخراج و مورد تحلیل قرار گرفت. واژگان کلیدی: افکار عمومی، دیپلماسی رسانه ای، عملیات روانی، بحران، اعتراضات خیابانی، انتخابات88